In 2022 concludeerde Dr. Lucas van Dijck, dat de schilderbroers Jan en Hubert van Eyck afkomstig zijn uit Bergeijk. Daarna bleef het even stil, maar begin 2024 werd besloten om een bijeenkomst te organiseren om te kijken of Bergeijk meer kan doen met de geschiedenis van het kasteel en de link met de gebroeders van Eyck. (zie ook: Gebroeders van Eyck afkomstig uit Bergeijk)
De bijeenkomst in september 2024 was meteen het begin van het project ‘Kasteel Portinc’.
Er werden vier werkgroepen samengesteld die voortvarend aan de slag gingen. Hieronder de stand van zaken.
Marketing en Communicatie
Het boek ‘Bergeijk, bakermat van Jan en Hubert van Eyck - De bewogen historie van Kasteel Portinc Bergeijk’ door: Dr. Lucas G.C.M. van Dijck is te verkrijgen op diverse adressen.
Op een nieuwe website www.portincvaneyck.nl is alle informatie samengebracht.
Ontwikkelingen rond ‘kasteel Portinc’ zijn te volgen op de Facebook pagina ‘Kasteel Portinc Bergeijk’
Op Wikipedia is een pagina gecreëerd voor Kasteel Portinc: https://nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel_Portinc
Pogingen om de resultaten van het onderzoek van Lucas van Dijck te verwerken in de Wikipedia pagina’s ‘Jan van Eyck’ en ‘Hubert van Eyck’ worden tegengewerkt. Martin de Bruijn publiceert hierover op zijn website http://www.broerendebruijn.nl/EyckWikipedia.html.
Herbouw en financiering
Deze werkgroep heeft enkele voorbeelden uitgewerkt van manieren om het kasteel weer in beeld te brengen. Zij heeft daarmee het gemeentebestuur en ander Bergeijkse organisaties enthousiast gemaakt voor de potentie die het project voor Bergeijk heeft.
Er is een mooie visualisatie gemaakt die een link legt tussen kasteel Portinc en een miniatuur van Jan van Eyck waarop een kasteeltje staat met een maan erboven. Dit zou kunnen verwijzen naar zijn geboortehuis in Bergeijk.
Een nieuwe Stichting Portinc Van Eyck is in oprichting. Voor het verwezenlijken van de plannen blijkt een aparte rechtspersoon nodig te zijn i.v.m. te ontvangen subsidies.
Een werkgroep van de gemeente Bergeijk, waterschap de Dommel, een adviesbureau werkt aan een plan voor herinrichting van het helofytenfilter (bassin voor zuivering van afvalwater d.m.v. rietplanten) en het omliggende terrein. Het voormalige kasteelgebied en de locatie van de nieuwe kinderboerderij grenzen aan dit plangebied en worden qua inrichting meegenomen in het ontwerp. De heemkundekring is hier ook nauw bij betrokken. De cultuurhistorie van het gebied wordt hierin op een goede manier in meegenomen.
Archeologie
Resultaten van deze werkgroep:
- Inventarisatie van de gedane vondsten in het verleden, literatuur, prenten en landkaarten en informatie van ooggetuigen.
- Grondradar onderzoek dat plaats vond op 15 februari 2025. Dit onderzoek bestond uit: vooronderzoek door een Gis-specialist en archeoloog, molshopenonderzoek, veldloop onderzoeksterrein, metaaldetectie en grondradaronderzoek door de Nederlandse Archeologische Vereniging.
Het doel was om aan te tonen waar de gracht en de muurresten van het kasteel waren.
De conclusie van het grondradaronderzoek is dat de zuidelijke gracht is aangetroffen en dat het zeer aannemelijk is dat de rest van de gracht er ook lag zoals aangegeven op de kadastrale kaart van 1832. In de diepere ondergrond zijn structuren aanwezig van menselijke aard. Het molshopenonderzoek ondersteund deze gegevens en de metaaldetectie heeft o.a. een aantal loden kogels aangetroffen, maar het verband met het kasteel is niet direct te maken.
Met grondradar opzoek naar restanten van kasteel Portinc:. een verslag.
Voor vervolgonderzoek zijn een aantal acties gedefinieerd.
Symposium
Het op 5 april 2025 gehouden succesvol verlopen Symposium had als doel netwerkvorming en om grotere groepen te interesseren voor het project ‘kasteel Portinc’ en de link met de schilders Jan en Hubert van Eyck.
Zie Gebroeders van Eyck afkomstig uit Bergeijk voor de links naar video-verslagen van dit symposium.
Expositie
Vanaf november 2025 wordt er in Cultuurhuis Bergeijk gedurende enkele maanden een expositie gewijd aan Kasteel Portinc en haar roemruchte bewoners
Kasteel Portinc naar schets van Hans Verdonk