Het beleidsplan is een leidraad voor het functioneren van de heemkundekring. Het geeft aan welke keuzes gemaakt zijn om de missie van de heemkundekring voor de komende periode te realiseren.
Het plan is opgesteld volgens de ‘A3 Methodiek’. Hiermee worden de doelstellingen en acties in een overzichtelijk plan weergeven.

Download ‘Beleidsplan Heemkundekring Bergeijk 2024’

2024 A3 jaarplan

wensen2020 

Corona Pastorale

Als Kerstmis slechts een sprookje was,
dan zou ik dat betreuren.
Zal ik dan ook dit kerstgedicht
als prietpraat maar verscheuren?

Wat tweeduizend jaar geleden ooit
zo hemels is begonnen,
dat kan toch geen verzinsel zijn,
door een fantast verzonnen?

Maar het kerstfeest uit mijn kindertijd
raakte langzaam wel versleten.
En wat daarvan de oorzaak is,
dat zou ik echt niet weten.

Als ik al die oude kerken zie,
waarin we ons lieten dopen,
die zie ik nu op mijn oude dag
voor mijn eigen ogen slopen.

En da, wat ons geloof betreft….
wat kan ik nog geloven?
Waarom het zo verschrompeld is,
dat gaat mijn pet te boven.

Nog nauwelijks herders of pastoors…..
Wat is er toch op handen?
Wie komen ervoor in hun plaats….
Paters uit missielanden?

Waar er toch nog een nachtmis is,
in een kerk met dertig plaatsen…
zit ieder met een masker op,
als waren we melaatsen.

Toch houd ik aan mijn kerstfeest vast.
Het geeft houvast aan mijn leven.
Daarom heb ik dan ook jaar op jaar
een kerstgedicht geschreven.

Met mijn kerststal in onze Coronatijd
kom ik u dit jaar verrassen
door allen die rond de kribbe staan
met mondkapjes aan te passen.

Nadat ze tezamen nog mooi op tijd
zich veilig lieten testen,
wensen zij u voor het Nieuwe Jaar
Goede Gezondheid en ’t Allerbeste.

(met dank aan Johan Biemans)

De voorwaarden van deze disclaimer zijn van toepassing op deze website www.heemkundekringbergeijk.nl. 
Door deze website te bezoeken en/of de op of via deze website aangeboden informatie te gebruiken, verklaart u zich akkoord met de toepasselijkheid van deze disclaimer.

Gebruik van de website
De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld als algemene informatie. Er kunnen geen rechten aan de informatie op deze website worden ontleend. Hoewel de houder van deze website zorgvuldigheid in acht neemt bij het samenstellen en onderhouden van deze website en daarbij gebruik maakt van bronnen die betrouwbaar geacht worden, kan zij niet instaan voor de juistheid, volledigheid en actualiteit van de geboden informatie. Houder van deze website garandeert evenmin dat de website foutloos of ononderbroken zal functioneren. Houder van deze website wijst iedere aansprakelijkheid ten aanzien van de juistheid, volledigheid, actualiteit van de geboden informatie en het (ongestoord) gebruik van deze website uitdrukkelijk van de hand.

Informatie van derden, producten en diensten
De Heemkundekring Bergeijk doet zijn uiterste best om alle rechthebbenden van eventuele tekstfragmenten, foto’s en video's te benaderen of duidelijk de bron te vermelden. Mocht u onverhoopt toch menen de rechten te bezitten of de genoemde bron klopt niet, neem dan alstublieft contact met ons op.
Wanneer de houder van deze website links naar websites van derden weergeeft, betekent dit niet dat de op of via deze websites aangeboden producten of diensten door hem wordt aanbevolen. De houder van deze website aanvaardt geen aansprakelijkheid en geen enkele verantwoordelijkheid voor de inhoud, het gebruik of de beschikbaarheid van websites waarnaar wordt verwezen of die verwijzen naar deze website. Het gebruik van dergelijke links is voor eigen risico. De informatie op dergelijke websites is door de houder van deze website niet nader beoordeeld op juistheid, redelijkheid, actualiteit of volledigheid.

Informatie gebruiken
De houder van deze website behoudt zich alle intellectuele eigendomsrechten en andere rechten voor met betrekking tot alle op of via deze website aangeboden informatie (waaronder alle teksten, grafisch materiaal en logo’s). Het is niet toegestaan informatie op deze website te kopiëren, te downloaden of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te verveelvoudigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de houder van deze website of de rechtmatige toestemming van de rechthebbende. U mag informatie op deze website wel afdrukken en/of downloaden voor eigen persoonlijk gebruik.

Wijzigingen
De houder van deze website behoudt zich het recht voor de op of via deze website aangeboden informatie, met inbegrip van de tekst van deze disclaimer, te allen tijde te wijzigen zonder hiervan nadere aankondiging te doen. Het verdient aanbeveling periodiek na te gaan of de op of via deze website aangeboden informatie, met inbegrip van de tekst van deze disclaimer, is gewijzigd.

Toepasselijk recht
Op deze website en de disclaimer is het Nederlands recht van toepassing. Alle geschillen uit hoofde van of in verband met deze disclaimer zullen bij uitsluiting worden voorgelegd aan de bevoegde rechter in Nederland.

In memoriam Ad Tilborghs
Het bericht dat Ad Tilborghs op 30 november 2022 is overleden, heeft ons diep geraak. Met hem verliezen wij een belangrijke speler in de redactie van ons periodiek ‘de Keersopper’.
Ad’s hart lag bij de heemkunde van zijn geboortestreek. Ook toen hij verhuisde bleef hij zijn roots trouw en verdiepte zich in de genealogie van de families Tilburgs/Tilborghs. Hij hield niet op bij de stamboom maar ging opzoek naar achterliggende verhalen. Verhalen waarvan wij allen hebben kunnen genieten.
Ad TilborghsDe resultaten van al dit onderzoek werden niet alleen op een persoonlijke website geplaatst maar de verhalen verschenen ook al dan niet in aangepaste vorm in ‘de Keersopper’.
Heemkunde was niet alleen zijn hobby maar ook zijn levenswerk. Altijd opzoek naar verhalen over Bergeijk van vroeger en haar inwoners. Kwam hij een mogelijk onderwerp tegen dan ging hij meteen op onderzoek uit om te kijken of er een verhaal van te maken was.

Hij was16 jaar lid van de redactie. Van zijn hand verschenen in ‘de Keersopper’ maar liefst 50 artikelen. Het laatste ‘Bergeijkenaren in het leger van Napoleon’ is te vinden in het onlangs verschenen nummer van december.
Hij werkte ook mee aan de boeken uitgegeven door de heemkundekring, zoals ‘De historie van de Sigarenindustrie van Bergeijk’.

Wij zijn als heemkundekring Bergeijk trots, dat Ad al die jaren zijn talent voor onze vereniging heeft ingezet. Wij hadden nog vele jaren van zijn verhalen willen genieten en zullen hem dan ook node missen.
Voor het vele goede werk dat hij gedurende lange tijd in het belang van onze heemkundekring heeft gedaan zullen wij hem steeds met grote dankbaarheid gedenken. De herinnering aan de prettige samenwerking zal in onze gedachten blijven. In onze herinnering zal hij voortleven als een vriendelijk en beminnelijk mens.

Theo Antonis

In Memoriam Cas van Houtert
Eind juni kregen wij het bericht dat de ziekte van Cas ernstiger was dan wij eerder dachten. Maar zijn overlijden op 5 juli kwam toch nog als een grote schok.cas van houtert

Cas was sinds 2005 lid van onze Heemkundekring. Met zijn jarenlange journalistieke ervaring, zijn brede kennis van kunst en cultuur, bracht hij de publicaties van de Heemkundekring op een hoger niveau.
Ook werd hij vanwege zijn welbespraaktheid graag door ons ingezet voor presentaties.
In het voorjaar van 2015 treed Cas toe tot de redactie van ons periodiek ‘de Keersopper’. Alwaar al snel de rol van eindredacteur op zijn schouders werd gelegd.
Vanaf nummer 41 begon elke uitgave van de Keersopper met een passend verhaal van zijn hand. Dit hield hij 24 uitgaven vol. Naast deze openingsartikelen had hij tussen het schrijven van menig boek over de middeleeuwen ook nog tijd voor het schrijven van een aantal verhalen voor onze periodiek.

In 2019 was hij eindredacteur van ons boek ‘Bergeijk Stad zonder Muren’
Naast eindredacteur voor deze publicatie was hij ook nog 5 jaar lid van het bestuur. Hij was een heel aimabel en creatief lid.

Bij elke vergadering had hij wel een passende anekdote uit zijn loopbaan of een grapje bij de hand.
Tijdens een lezing van Bart van Loo over de Bourgondiërs, waarvan hij een uitgebreide studie had gemaakt, strooide de presentator driftig met jaartallen. Aan het einde vroeg Cas ‘‘en het jaartal 1469’’. Bart van Loo kon hier geen antwoord op geven. Cas was in zijn nopjes dat hij Bart van Loo kon overtroeven. 1469 was namelijk het jaar dat de Bourgondiër Karel de Stoute aan Bergeijk stadsrechten verleende.

De woorden die de omslag van de Keersopper 50 sieren zijn ook op Cas van toepassing. Dus Cas houdou en bedankt.
We zullen hem, met zijn grote deskundigheid rondom het schrijven van boeken en verhalen heel erg missen.

Theo Antonis

In memoriam Martien Veekens
Martien VeekensOp 11 juni 2022 is Martien Veekens na een kort ziekbed toch nog onverwacht op 76-jarige leeftijd overleden.
In 2006 werd hij lid van de Heemkundekring Bergeijk en hiermee bracht hij een brok heemkunde kennis en ervaring mee, die hij had opgebouwd door zijn lidmaatschap bij de Heemkundekring Rosmalen en werkervaring bij het Regionaal Historisch Centrum in ’s-Hertogenbosch.
Al snel groeide Martien uit tot hét gezicht van onze heemkundekring, door zijn grote kennis en kunde, maar vooral door zijn enthousiasme en gedrevenheid. En zoals een van onze leden het verwoorde: Martien was de verpersoonlijking van de uitdrukking ‘‘uit het verleden groeit het heden en uit heden wat worden zal’’.

In Rosmalen verzorgde hij vele lezingen en werkte hij mee aan modules bij de cursussen Rosmalogie en Boschlogie. Hij schreef er artikelen voor de periodiek Rosmalla en nam vele jaren de bijbehorende nieuwsbrief tot zijn rekening. Ook was hij auteur van het eerste deel van het boek ‘Rosmalen 1200’.

Gelijksoortige activiteiten nam hij ook voor Bergeijk ter hand. Hij was lid van de redactie van ons periodiek ‘de Keersopper’ en verzorgde hiervoor de vormgeving. Verschillende artikelen van zijn hand zijn in dit verenigingsblad terug te vinden. Zijn specialiteit was heraldiek. Hij was lid van verschillende werkgroepen en werkte mee aan de uitgave van het boek Bergeijk Stad zonder Muren en het nog te publiceren boek Vruuger 3.

Sinds 2014 was hij onze secretaris en verzorgde hij voor de leden ieder kwartaal de nieuwsbrief. Deze nieuwsbrieven eindigden elke keer met het familiewapen van Martien.wapen Martien

Martien was heel actief op Facebook, bijna iedere dag verscheen er wel een bijdrage van Martien. Een historisch verhaal of een privé gebeurtenis altijd voorzien van prachtige teksten en foto’s.

In 2018 is hij voor zijn vrijwilligerswerk geridderd. Hij glom vol trots toen de burgemeester bij hem het lintje opspeldde. Hij was dubbel trots dat hij geridderd werd, zoals zijn vader vele jaren voor hem ook het lintje ontvangen had.

De Heemkundekring Bergeijk gaat Martien erom missen.
Dat de vele mooie herinneringen aan Martien voor zijn gezin en de heemkundekring een grote troost mag zijn.

Theo Antonis

In memoriam Joop Kennis
Op maandag 10 januari 2022 kreeg Heemkundekring Bergeijk weet van het overlijden van ons heemkundekringlid Joop Kennis te Valkenswaard op 7 januari 2022. Geboren op 18 juli 1944 te Valkenswaard mocht hij 77 jaar oud worden. Ruim 53 jaar was Joop de liefdevolle echtgenoot van Coby Kennis – van den Dungen.Joop Kennis

Joop was sinds 2006 een trouw lid van onze kring. Vanuit Valkenswaard kwam hij altijd op de fiets naar de Heemkamer in Bergeijk. Van 13 maart 2007 tot 18 oktober 2010 was Joop bestuurslid, waarbij hij vanaf 17 maart 2009 tot 18 oktober 2010 als secretaris functioneerde.

Voor Heemkundekring Bergeijk was en bleef Joop vooral actief op het terrein van de genealogie, waarin door hem heel veel werk en tijd is gestoken. Joop legde een basis voor een database voor bidprentjes. De file hiervan is gebruikt in het huidige programma voor bidprentjes. Ook maakte hij een groot aantal kwartierstaten en parentelen van personen uit Bergeijk (90 kwartierstaten en 140 parentelen), welke allen zijn terug te vinden op onze website onder <genealogie>. In het bijzonder dient verder nog verwezen te worden naar de link waarmee hij genealogen en geïnteresseerden in de cultuurhistorie een grote dienst bewees: kwartierstaten begraven personen op de oude begraafplaats Westerhoven. Vele binnenkomende vragen betreffende stamboomonderzoek werden door hem beantwoord. Van zijn aanbod om een cursus genealogie voor heemkundigen te verzorgen werd jammer genoeg geen gebruik gemaakt. Gedurende de coronatijd heeft Joop voor onze erfgoedvereniging bij hem thuis nog meerdere genealogische mappen opgeschoond en geordend. Op woensdag 12 mei 2021 was hij voor de laatste keer hiermee actief in ons Heemhuis.

Joop stond altijd klaar voor hand- en spandiensten o.a. tentoonstellingen mee opbouwen. En als Joop het niet wist ging hij op pad om het uit te zoeken. Maar een antwoord kreeg je van hem. Hij had een goed luisterend oor. Het ordenen van gekregen papieren documenten daar was hij zéér goed in.
Buiten heemkunde had Joop nog een grote passie voor wandeltochten klein, groot, meerdere daagse wandeltochten en zelfs in het buitenland o.a. Spanje.

Zijn laatste mail werd door Heemkundekring Bergeijk ontvangen op 6 september 2021: “Ik kan morgen niet op de 'eerste' heemavond komen, ik zit even niet goed in m'n vel. Ben wat aan het 'sukkelen' Heb veel pijn in m'n rug en moet morgen weer naar de Radiologie van het MMC. Week daarna een scan laten maken en weer een week later krijg ik de uitslag. Dus ben nog wel even onder de pannen. Als de pijn niet zo erg was geweest was ik wel gekomen maar kan nu echt niet. Je ziet me zo snel mogelijk, fijne avond. Joop.”

Zijn vele genealogische werkzaakheden, die hij in alle secuurheid en precisie verrichtte, zullen we node missen. Meer nog zullen we Joop missen als de man die onmiddellijk klaar stond als hem om hulp werd gevraagd. Heemkundekring Bergeijk heeft alle reden om dankbaar te zijn zo’n mens als lid te hebben gekend. Moge hij ruste in vrede.

Jacques Mandigers
Martien Veekens

In memoriam Jaap Bussing
Het overlijden van Jaap Bussing op 17 december 2021 kwam voor de Heemkundekring als een grote schok. We wisten dat hij ziek was, maar tijdens het wachten op een operatie straalde hij een groot optimisme uit op een goede afloop. De dag voor zijn operatie ontmoette ik Jaap tijdens een wandeling, die hij maakte langs het hem zo dierbare erfgoed van Bergeijk. Hij hoopte weer spoedig dezelfde wandeling te kunnen maken.Jaap Bussing

Jaap was een groot promotor van het Bergeijks protestants erfgoed. Als oud beheerder van het archief van de protestantse gemeente van Bergeijk en de begraafplaats de Bucht zat hij dan ook boven op de bron. Als redactielid van de werkgroep ‘de Keersopper’ schreef hij menig artikel om zo zijn kennis over het verleden vast te leggen voor de volgende generaties. Zijn laatste artikel verscheen in de uitgave van september 2021.
Om de waarde van het Bergeijks erfgoed levend te houden schreef hij een aantal boeken, zoals:
- ‘Protestants Christelijke basisschool Prinses Beatrix 1939-1989’ (1989)
- ‘Boerenbond Bergeyk 't Loo en 't Hof’, geschiedenis vanaf de oprichting in 1903 tot aan de fusie in 1992 (1996)
- ‘Kent u die Bergeijkenaren nog?’, ze stonden ooit in de krant (1999)
- ‘Protestant in Kempenland’, de historie van de protestanten in het katholieke Bergeijk (2013)
- Ook werkte hij mee aan het boek ‘Bergeijk, stad zonder muren’(2019)

Zijn betrokkenheid bij de jaarlijkse exposities in de Hofkerk was groot. Verrassend vulde hij de expositie altijd weer aan met een of meerdere voorwerpen uit zijn eigen verzamelingen van cultuur-historische curiosa. De familie maakte bij zijn afscheidsdienst hiervan dankbaar gebruik. De kleinkinderen plaatsten namelijk tijdens de dienst ieder een door Jaap verzamelde zandloper op de kist. Een symbool voor het kortstondige van het leven en het gestadig naderen van het stervensuur. Tevens wordt de omkeerbaarheid van de zandloper in de christelijke traditie gezien als het nieuwe leven en de wederopstanding.

Jaap was sinds 2005 lid van de Heemkundekring waaronder verschillende jaren als bestuurslid. Ook was hij actief voor de gemeente Bergeijk. Deze activiteiten bezorgden hem de titel ‘het geheugen van Bergeijk’. Ook ontving hij voor zijn inzet en betrokkenheid uit de handen van Driek van de Vondervoort de ‘Eik van Bergeijk’ en werd hij benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Jaap zijn hart lag bij de natuur en de historie van Bergeijk. Bij de presentatie ‘Bergeijk, het groenste dorp’ in 2012 schreef hij: ‘‘Bergeijk is een dorp waar het leven voor jong en oud goed is. Het dorpse zijn wij niet verloren, omdat we niet bij de stadse wereld wilden horen. Het vriendelijke Bergeijk was en is nog altijd een prachtig, uitgestrekt dorp. Een dorp met geschiedenis, waaraan al door Karel de Stoute in 1469 stadsrechten werden verleend. Hier siert de mensen hun bescheidenheid, gastvrijheid en grote liefde voor de natuur. Wij stellen leven en laten leven als uitgangspunt van ons bestaan. In dit dorp kun je nog zeggen: Een eik is een eik en een den is een den. Zo wil ik leven, ik wil zijn wie ik ben. Bergeijk is een dorp om van te houden en trots op te zijn’’.

Laten we hopen, dat wat Jaap gezaaid heeft met zijn inzet om Bergeijk mooier, levendiger en socialer te maken tezamen met zijn passie om het verleden van Bergeijk vast te leggen, in de Heemkundekring wortel schiet en zo verder leeft.

Theo Antonis

In memoriam Wim van Dooremolen
Op maandagavond 17 juni 2019 is Wim van Dooremolen (* Eindhoven, 25 augustus 1937) overleden. Op maandag 24 juni werd definitief WimvanDooremolenafscheid van hem genomen.  Wim was lid in de Orde van Oranje Nassau. Gedurende 56 jaren was hij de echtgenoot van Miep Weijers. Meer dan 50 jaar was hij ook lid van het Gemengd koor d’Eykelbergh, Vooral de heemkunde van Bergeijk nam bij hem een heel bijzondere plaats in.
Van 7 t/m 9 augustus 2002 werden de jaarlijkse Brabantse Heemdagen gehouden in Bergeijk en Eersel. Het was deze activiteit van Brabants Heem, welke de aanleiding werd tot de oprichting van Heemkundekring Bergeijk op 20 september 2004. Dit gebeurde vanuit een kort daarvoor opgerichte Heemkunde Studiekring Bergeijk, waarvan o.a. Wim van Dooremolen deel uitmaakte. Waar Eicha met name archeologisch zichtbaar was, richtte de nieuwe vereniging zich veel meer op het onderzoeken en uitdragen van het heemkundige erfgoed. Na aanmelding bij de gemeente Bergeijk, Kamer van Koophandel en Brabants Heem volgde op 18 april 2005 de gang naar de notaris. Daags daarna vond de eerste Algemene Ledenvergadering plaats en werd Wim van Dooremolen tot voorzitter benoemd. Hij zou deze functie tot 15 maart 2011 blijven vervullen en daarna nog tot 31 maart 2015 heel actief als bestuurslid functioneren.

In 2006 gaf Wim het eerste verenigingsblad ‘de Keersopper’ uit. Vanaf het eerste moment zou hij het leeuwenaandeel houden in de daarin verschenen artikelen. In juni 2018 verscheen de 50e aflevering, speciaal gewijd aan de toen als redactielid afscheidnemende Wim (wellicht zinvol om die uitgave nog eens ter hand te nemen). In deze aflevering schreef o.a. de inmiddels eveneens wijlen Piet Aarts een afscheidsartikel. Beter dan Piet kunnen we de herinnering aan Wim niet verwoorden en citeren hieruit: “Jij was niet alleen voorzitter, maar net zo goed oprichter, lid, secretaris, penningmeester, archivaris, redacteur van het verenigingsblad of wat dan ook. Jij wás gewoon Heemkundekring Bergeijk.” En verder: “Ik kan me haast geen Bergeijkenaar voorstellen die meer dan jij - niet eens een rasechte! – aan Bergeijk verknocht was, verknoopt, begaan en verweven met verleden, heden en toekomst van ons dorp en bereid was daarover groot-Bergeijks te denken en dat uit te dragen.”

Het is ook zó, dat de leden van Heemkundekring Bergeijk hem in herinnering wensen te houden met een: “Wim: Houdoe en bedankt“.
 
Martien Veekens, secretaris
  
 
In memoriam Piet Aarts
Piet AartsPiet Aarts (76) overleden te Veldhoven op 28 februari 2019.
De kaart, door middel waarvan de familieleden het overlijden van hun dierbare Piet bekend maakten, straalde geen rouw maar blijmoedigheid uit. Het beeld was dat van een vredig Kempisch landschap met ontluikende bloesem,. grazige weiden en een meanderende beek. Zelfs de lammetjes, bij uitstek het symbool van nieuw en veelbelovend leven, ontbraken niet. Dat was dus. volgens degenen die Piet het best kenden. de geest waarin hij het leven en de wereld ten einde toe beleefd had. Het was ook de geest waarin hij de heemkunde, zijn hobby. of liever zijn passie, beoefend had. De geest van welwillende verwondering waarin hij onderzoek deed. studeerde. en kennis verzamelde met betrekking tot het ‘heem` dat hem zo dierbaar was. Met als resultaat dat hij geleidelijk in een wandelende encyclopedie veranderde.

Gelukkig had Piet ook alles in huis om te voorkomen dat de vergaarde kennis ongebruikt onder het stof zou raken. Om te beginnen beschikte hij - en hij was in onze kring waarachtig niet de enige - over een mooie, karakteristieke pen. Statig, een beetje ouderwets misschien maar vertrouwd met alles wat de grammatica voorschreef. Als verteller pur sang had hij ook goud in de mond. Had hij zijn gehoor eenmaal gevonden. dan liet hij het niet meer los. Dan regen de verhalen zich aaneen als parels aan een kralensnoer.

Bij alle beelden die de afgelopen dagen om de voorrang streden. is er éen dat de boventoon voert. Het zal een maand of acht geleden zijn dat hij op zijn vaste post in het Teutenhuis een veelkoppig en niet onbelangrijk gezelschap verwachtte. Ik trof hem in de deuropening en zag dat hij niet in goeden doen was. Na enig aandringen bekende hij dat hij zich ziek voelde. Eigenlijk te ziek om zijn werk te doen. Naar huis gaan was geen optie. Toen hij vervolgens `voor de klas’ stond, gebeurde een klein wonder. Schijnbaar moeiteloos sleepte hij zijn gehoor mee langs de staties van zijn favoriete onderwerp, het leven en werk van de Teuten. Van de Bergeijkse Haarteuten uiteraard. Niemand zal die avond een vermoeden hebben gehad van de ‘ongemakken’ die hem parten speelden. Dat was Piet ten voeten uit. Als het ‘heilige moeten’ hem in de greep had, was hij niet te stoppen.

In die geest sloeg hij zich ook door de laatste opdracht heen die hij vol overtuiging naar zich had toegetrokken, het schrijven van een verhandeling over de Teuten in het op stapel staande boek over Bergeijk. Dwars door afmattende onderzoeken, tegenvallende diagnoses en de plagen van radiologie en chemokuur werkte hij onversaagd aan zijn slotakkoord. Tot - het zijn zijn eigen woorden – de pen uit zijn handen viel. Hij had daar op een wonderlijke manier vrede mee.
Aan ons, de achterblijvers, de taak en de eer zijn ‘onvoltooide’ af te maken.

Cas van Houtert
 
In memoriam Wil van Ham 
WilvanHamWil van Ham (59) uit Bergeijk, onder meer lid van de werkgroep Vruuger van de Heemkundekring Bergeijk, is 3 augustus 2012 om 9.30 uur na een langdurige ziekte overleden in Hospice De Regenboog op het terrein van Eikenburg in Eindhoven. 

Dinsdagavond is een lid van onze werkgroep Jacques Mandigers er samen met Martien Veekens nog naar toe geweest. Wil vroeg hoe ver we waren met Vruuger 2 en welke verhalen klaar waren. Ook dankte hij ons nog voor onze inspanningen bij zijn laatste verhaal dat straks in Vruuger 2 wordt opgenomen. "De tijd vloog. We waren ruim anderhalf uur bij hem. Hij wilde eigenlijk niet dat we gingen". Kort geleden zijn werkgroepleden ook nog eens bij Wil geweest in De Regenboog. Wil was blij ons te zien en om met ons te kunnen buurten. Dan had hij wat afleiding, zo zei hij. Hij kwam nog maar juist onder de douche vandaan en was helemaal uitgeput. Hij zat in een luie stoel aan het raam, zo maar wat te zitten en naar buiten te kijken in het prachtige landschapspark met hoge bomen. "Het was goed zo". Hij zat nu vijf weken hier (vanaf begin mei) en zei geluk te hebben gehad, dat hij hier terecht was gekomen. Het is een tombola, want er zijn niet zoveel van dit soort huizen. "In Bergeijk ging het niet meer". De dagelijkse zorg die hij nodig had en de inefficiëntie van zijn bovenwoning, noopten hem naar iets anders uit te kijken. In het Ziekenhuis waar hij was uitbehandeld, was ook een verpleegster, die vrijwilligerswerk deed in De Regenboog en adviseerde hem daar te proberen, waar zij ook wel een goed woordje zal hebben gedaan. Wil is een tevreden patiënt. Het is hem gauw goed genoeg. Heeft dan ook weinig pretenties en is een gezellig buurter. Hij schikt zich in zijn lot. "De ene gaat wat vroeger dan de ander. Het heeft geen enkele zin om opstandig te zijn, want dat helpt toch niet. Wat dat betreft heb ik wel wat geleerd van de ziekte van Gerard de Brouwer en naast Zephyrien van Aken ook al eerder overleden lid van de werkgroep Fotoboek Vruuger. "Hoe lang ik nog te gaan heb, weet niemand". Als het wat gaat, verplaatst hij zich met de rollator door de gangen van het gebouwtje. Afgelopen zaterdag was hij nog met zijn vriendin Marianne buiten op het terras gaan zitten, maar moest het daags erna 'besnieten': de extra krachtsinspanning was hem wat teveel, zo bleek later. Lezen deed hij niet meer, of maar weinig. Hij kon zijn gedachten er niet bijhouden. "Zoveel letters ik vroeger heb gegeten en boeken verslonden, zo weinig animo heb ik nu nog naar een boek". Aandacht had hij wel naar de voortgang van het tweede deel van Vruuger. Ook de oplage van deel één interesseerde hem. Verder dwaalde zijn gedachten weer af. "Ja, jongens, vroeger ben ik begonnen bij de Paters (Kostschool Tilburg) en eindig ik hier straks bij de Broeders". Na enkel handdrukken te hebben uitgewisseld en wat bemoedigende woorden te hebben gesproken, keerden wij weer Bergeijkwaarts. Wil van Ham steeds meer verder in zichzelf kerend achterlatend. Zo is het leven. Wil zal in onze werkgroep node worden gemist. Niet alleen wat betreft zijn persoonlijkheid en zijn gevoel voor humor, maar ook voor zijn uitgebreide kennis van en over Bergeijk. Moge Wil rusten in vrede en Marianne en zijn familie wensen wij veel sterkte toe in de komende tijd.

Werkgroep Vruuger van de Heemkundekring Bergeijk.
 
In memoriam Zephyrien van Aken
ZephyrienZephyrien van Aken (76) is in de nacht van donderdag 26 op vrijdag 27 januari 2012 in Bergeijk overleden. Zo snel had niemand verwacht. Zeker wij als werkgroep van het boek “Vruuger” zijn geschrokken van de plotselinge dood van onze voorzitter. Krap drie weken geleden was hij nog onder ons, tijdens onze periodieke bijeenkomsten bij Gielen Druk Print Webmedia. Wij moeten nu zonder Zephyrien verder, maar zullen in zijn geest verder werken aan de volgende delen van Vruuger.

Zephyrien is in 1935 in Bergeijk geboren. Zijn voornaam Zephyrinus ‘erfde’ hij van een der grootouders van moeders zijde. Een prachtnaam. Uniek zelfs voor Bergeijk. Zijn moeder heeft hij nauwelijks gekend. Zij stierf toen ze pas 29 jaar jong was, waarna Zephyrien met zusje en vader Huub van Aken in droefheid achterbleven. Vader Huub hertrouwde. Zij kregen nog meer dan een handvol broers en zussen.
Al op vrij jonge leeftijd, hij werd die dag 15 jaar, trad Zephyrien in dienst als leerling-timmerman bij Moeskops Bouwbedrijf. Hij wilde hogerop en volgde met succes de Handelsavondschool aan het St. Joriscollege in Eindhoven. Vele jaren en avonden lang blokte hij tijdens studies en talrijke privécursussen, vooral op het gebied van calculatie en tarifering. Het lag dan ook in de lijn der verwachting dat Zephyrien al snel de overstap maakte naar calculator en vervolgens hoofd van het bedrijfsbureau. Later verlegde hij zijn activiteiten naar de afdeling acquisitie en projectwerving. In 1980 trad Zephyrien toe tot de directie van Moeskops met zo’n 200 werknemers en een omzet van 50 miljoen gulden per jaar. Ook vervulde hij het adviseurschap voor de Belgische tak van Moeskops, dat met 250 medewerkers bij onder meer Hob-units, goed waren voor een omzet van 65 miljoen gulden op jaarbasis. Selfmade-man Zephyrien heeft zich zijn arbeidzaam leven doen kennen als een bekwaam, toegewijd en zeer betrouwbare werker, die vanuit zijn functie zeer grote verantwoordelijkheden droeg en mede het aanzien van Moeskops naar buiten heeft bepaald. Voor zijn vele werk werd Zephyrien bij Algemene Gelegenheid in april 1991 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Verder was Zephyrien ook maatschappelijk actief. Hij was jarenlang lid van het schoolbestuur, met - hoe kan het ook anders - de portefeuille bouwzaken.
Hij was lid van de stichting Behoud Erfgoed Bergeijk en Omgeving: Bebeo en van de Heemkundekring Bergeijk. Enkele jaren lang vertolkte hij met verve de rol van voorzitter van de werkgroep Vruuger en reisde Zephyrien samen met zijn vrouw Riek vele kloosters in Brabant af om ‘Bergèkse informatie en vooral foto’s los te peuteren”, voor een aanzienlijk hoofdstuk in dit boek over Kloosterordes in deze gemeente.

9 Januari zijn we gestart met deel 2, samen met Zephyrien. In de geest van Zephyrien, maar nu echter zonder hem, zullen we nu aan dit boek moeten voortwerken en ons troosten in de gedachte dat zijn vrouw, dochters en vooral zijn oogappels, de kleinkinderen, trots mogen zijn zo’n man, vader en opa te hebben gehad.
Moge Zephyrien rusten in vrede, wij zullen hem nooit vergeten.

Onder ‘volkscultuur’ wordt verstaan alle collectieve, al dan niet traditionele uitingen van het gewone volksleven.
Dit volksleven is vaak ook gekend als het gebruik in het verleden en als locale identiteit.
Omdat elke generatie haar eigen keuzes maakt, is volkscultuur een dynamisch fenomeen.
Hieronder een aantal voorbeelden.

Klepperen
klepperenKlepperen is een Luyksgestelse traditie. Bij het klepperen gaan de jongens van Luyksgestel op vroege ochtenden vóór Pasen met hun houten kleppers langs de woonhuizen. Deze traditie is enig in de gehele omgeving en wordt nog steeds in ere gehouden door de jongens van de basisschool.
 
Pinsterbloem zingen
Een oud gebruik dat na de tweede oorlog langzaam verdween,
maar sinds 1987 in Luyksgestel weer in ere is hersteld.
In de week voor Pinksteren kiezen de meisjes van de basisschool
per buurtschap hun Pinksterkoningin (Pinksterbloem).
Het gebruik is terug te voeren naar een vermenging van verschillende oude
mei tradities.
De Pinksterbloem krijgt een bloemenkrans op haar hoofd en de kinderen
gaan met haar al zingend door de buurt.
Pinksterbloem zingen
Hier is de fiere Pinksterblom
vanwaar komt zij gegangen
met twee gebloosde wangen.

Met haar korfje aan de hand
zo liep zij door de straten.
Straat, maak wat wij-er,
maak het gras wat vrijer,
zodat mijn dochter rusten kan,
de fiere Pinksterblom.

Keer eens om, keer eens om,
gooi een stuiver in de kom.
 
Na het zingen strooien de kinderen wat vers geplukte bloemblaadjes voor de
deur waar ze halt houden. Als tegenprestatie verwachten zij een financiële gift,
snoep of een (water)ijsje. De opbrengst wordt tenslotte onder de kinderen verdeeld.
 
Spookverhalen
Al generaties lang vertelt men talrijke spookverhalen aan elkaar. P.N. Panken verzamelde deze volksverhalen en Johan Biemans heeft ze bewerkt en uitgegeven in het boek ‘Spokerijen in de Kempen’. Het boek is van illustraties voorzien door van Jan Radersma en is een uitgave van de Europese Bibliotheek Zaltbommel.
 
Paardenzegen
Sinds 1933 wordt op de Weebosch de jaarlijks rond 16 oktober de Sint Gerardus-bedevaart gehouden. Deze wordt op zondag na 16 oktober afgesloten met de zegening van paard en ruiter.
Al vroeg in de ochtend komen de ruiters, meestal met paard en wagen, aan in Weebosch voor de openluchtmis. Deze mis wordt gevolgd door de paardenzegening, waarbij het paard en de ruiter rijkelijk worden besprenkeld met wijwater.

paardenzegening
 
Sacrament processie
Daar waar een sacramentsprocessie in de meeste plaatsen tot het verleden behoort wordt in Luyksgestel deze traditie in ere gehouden. Nog ieder jaar trekt in juni de sacramentsprocessie. De dag waarop de processie plaats vindt wisselt elk jaar en wel op de eerste zondag na sacramentsdag.
De processie vertrekt direct na een heilige mis vanaf de Sint Martinuskerk, via de Kerkstraat en de Dorpsstraat waar een rustaltaar is voorzien. Vandaar vervolgt de stoet via de Kapellerweg naar de Kruiskapel waar het rustaltaar staat op de processieweide achter de kapel. Na de rust trekt de stoet verder om weer te eindigen in de Sint Martinuskerk.
 sacramentsprocessie combinatie
 Foto boven uit 2014, foto's beneden uit de oude doos

 

 

Aanvullende gegevens